Cohousing, of collectief wonen, is een woonvorm waarbij de bewoners beschikken over een eigen privéwoning én tegelijk enkele ruimtes of faciliteiten delen. Deze definitie klinkt helder, maar roept tegelijk ook wel enkele vragen op. En voor jouw gemak hebben we al deze prangende vraagstukken opgelijst en van een antwoord voorzien.
- Wat deel je precies met je buren in een collectief woonproject?
Bij HEEM is ‘ontmoeten’ het codewoord bij de invulling van de gedeelde faciliteiten. Deze gedeelde voorzieningen zijn dus plekken waar de bewoners elkaar vinden en mooie momenten kunnen beleven. Denk bijvoorbeeld aan een buurthuis, een zwembad, een moestuin of een buitenkeuken.
- Bestaat privacy in een collectief woonproject?
Natuurlijk, privacy is van groot belang voor het welbevinden van elke bewoner. Enkel wanneer iedereen grenzen kan aangeven, krijg je pas de kans om jezelf te zijn binnen de groep. Vind je het gezellig als de kinderen van de buren via de achterdeur over de vloer komen? Top. Is dat niet het geval? Niet erg, jij beslist en geeft aan wat de afspraken zijn.
Bij HEEM zorgen we ook voor een goede opdeling van private woonruimtes en gedeelde faciliteiten. Denk bijvoorbeeld aan haagjes om de privétuin of het terras van de gemeenschappelijke tuin te scheiden.
- Hoe sociaal moet je zijn om te kunnen wonen in een collectief project?
Collectief wonen is een sociale woonvorm. Je stapt mee in dit type project omdat je het leuk vindt om contacten te leggen. Niet iedereen is een tafelspringer (gelukkig 😉), maar het is belangrijk dat je graag omringd bent.
Je hoeft niet de beste vrienden te worden met je buren. Al is dat mooi meegenomen. Het belangrijkste is namelijk ‘goed buurschap’, dat je er bent voor je buren wanneer nodig.
- Wat heeft een collectief woonproject meer te bieden dan een doorsneewoning?
Een woning in een collectief woonproject van HEEM is op zich niet goedkoper dan een regulier huis of appartement. Maar je krijgt meer waar voor je geld. Niet alleen kan er gemeenschappelijk geïnvesteerd worden in toekomstgerichte energievoorziening en duurzame materialen. De collectieve faciliteiten (zoals bijvoorbeeld een zwembad, sauna of grote tuin) zijn een mooie plus.
- Is collectief wonen voor iedereen?
Single, koppel, wel of geen kinderen. Het maakt helemaal niet uit om in dit type project te wonen. Een mix van alle gezinssamenstellingen is net het leukste van allemaal. Ook je leeftijd is van geen tel. De combinatie van generaties is een geweldige kant van collectief wonen.
De belangrijkste vereiste voor een collectief project? Het leuk vinden om mensen te ontmoeten en ervaringen te delen.
- Hoe maak je afspraken met de andere bewoners?
Bij HEEM hebben we oog voor de groepsdynamiek. We coachen daarom heel actief de nieuwe bewonersgroepen van onze woonprojecten. De eerste stap in die begeleiding is het formuleren van een collectief gedragen visie. Het antwoord op de vraag: Waarom is iedereen vol goesting in dit project gevlogen? Van zodra dit snor zit, kan je als groep veel makkelijker beslissingen nemen en die ook aan je visie aftoetsen.
De trajectbegeleiders van HEEM (bege)leiden de bewoners doorheen dit hele proces. Eerst om de bakens uit te zetten en de groep in gang te duwen. Later enkel als ‘hulplijn’ om een frisse blik te werpen op een dilemma of vraagstuk.
- Kan je als bewoner nog iets beslissen over het bouwproces?
Net omdat HEEM het volledige bouwproces op zich neemt, kan er sneller gewerkt worden en duurt het bouwproces minder lang dan een klassieke cohousing bouwproject. HEEM beslist over de volledige infrastructuur van het project, zowel de architectuur als de inrichting van de gemeenschappelijke delen. De schil van de woningen ligt vast. Een toekomstige bewoner bepaalt zelf – met hulp van onze klantenbegeleider – de binnenafwerking van de eigen woning. Dan hebben we het onder meer over de vloerbekleding, de wandtegels, de keukeninrichting en de badkamer.
- Zijn er nog extra kosten verbonden aan een collectief woonproject?
Aangezien een project van HEEM enkele gemeenschappelijke voorzieningen telt, zijn hieraan ook gemeenschappelijke kosten verbonden. Die kost wordt bepaald op basis van een verdeelsleutel volgens de oppervlakte van je privéwoning en is opgenomen in de basisakte.
De meeste groepen werken met een maandelijkse bijdrage. Hiermee betalen ze het werkmateriaal, het onderhoud van die collectieve faciliteiten en maandelijkse kosten zoals de verzekering. Er wordt doorgaans ook een klein spaarpotje aangelegd om iets grotere – toekomstige – kosten te financieren. De meeste groepen organiseren op regelmatige tijdstippen een klusjesdag, dit zorgt ervoor dat de maandelijkse kost van het tuinonderhoud lager is.
- Hoe is een collectief woonproject wettelijk geregeld?
Juridisch is de aankoop van een HEEM-project vergelijkbaar met de aankoop van een appartement. Je komt terecht in een structuur van mede-eigendom. Dit betekent dat er een privaat deel is van de eigendom, meerbepaald je woning, en een gemeenschappelijk deel. Bij de HEEM-projecten gaat dit om bijvoorbeeld de tuin, het zwembad, het buurthuis, de deelwagen,…
We stellen meestal ook een syndicus aan die de vereniging van mede-eigenaars (VME) ondersteunt, de gemeenschappelijke kosten beheert en de opvragingen doet bij alle mede-eigenaars.
Deze structuur is ook goed gekend bij banken waardoor het eenvoudig is om een lening aan te gaan en een hypotheek te nemen. In tegenstelling tot sommige cohousingprojecten, waarbij gewerkt wordt met coöperaties of vennootschapsstructuren, is het in dit geval heel makkelijk om je woning te verkopen of te verhuren.
- Welke voordelen biedt collectief wonen nog bovenop de extra faciliteiten?
De buren in een HEEM project zijn er voor elkaar. Een praatje te maken over de haag, iets te drinken na een drukke werkweek of even op de kinderen passen. Dat is dagelijkse kost bij een collectief woonproject.
De poes eten geven, de vuilbakken buiten zetten of een oogje in het zeil houden als je op vakantie bent? Er is altijd wel iemand die deze taakjes met plezier voor je vervult.
- Hoe zorg je ervoor dat elke bewoner gehoord wordt?
Het is niet de luidste roeper die de lakens uitdeelt tijdens het burenoverleg. Bij een HEEM project telt namelijk elke stem. Tijdens de trajectbegeleiding werken we via een ‘consent’ model van besluitvorming. We nemen dus de kennis en de bezorgdheden van de minderheid mee in het meerderheidsbesluit.
- Hoe zit het met de betaling van de deelauto?
HEEM voorziet een deelauto, dit zit mee in de kostprijs van de woning. Iedereen deelt mee in de kost van de autoverzekering. Dit gaat volgens de verdeelsleutel, die is opgenomen in de basisakte. Het verbruik van de auto wordt geregistreerd via een applicatie, je betaalt dan enkel voor je eigen verbruik.
- Mag iedereen dan aan het zwembad/zwemvijver komen liggen?
Het is uiteraard toegestaan om je vrienden en familie op bezoek te laten komen. Het spreekt voor zich dat elke bewoner het gezond verstand laat spreken en het zwembad niet volledig inneemt met de bezoekers.
Doorgaans nemen de vrienden of familie even een duik, waarna ze terugkeren naar het terras van de bewoner(s) om na te genieten van de zwempartij.
- Moet ik ook meehelpen in de moestuin?
Bij onze collectieve woonprojecten zijn er altijd gemeenschappelijke delen die vanzelfsprekend onderhoud vergen.
In sommige projecten voorzien we bijvoorbeeld een moestuin. Niet iedereen heeft groene vingers of voelt zich geroepen om hier de handen vuil te maken. Aangezien er verschillende collectieve faciliteiten zijn, kan iedereen een handje helpen waar hij/zij het meest voeling mee heeft.
